Pozegnaj.pl - cykl Cmentarze w Polsce: Cmentarz Bródnowski

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński) – jest to zabytkowy cmentarz w Warszawie przy ul. św. Wincentego 83. Rozciąga się między Targówkiem a Nowym Bródnem. Zajmuje powierzchnię 114 hektarów, a obwód murów liczy 5 km. Na cmentarzu pochowanych jest ok. 1,2 mln osób. Pod względem liczby pochowanych jest jednym z największych cmentarzy Europy. Jest to cmentarz wyznaniowy, czynny do chwili obecnej.

Historia

Po zakupieniu 65 hektarów gruntu, 20 listopada 1884 roku zostało dokonane poświęcenie terenu, na którym następnego dnia odprawiono pierwszą ceremonię pożegnalną - pochowano wtedy roczną dziewczynkę. Całkowite otwarcie cmentarza dla wszystkich nastąpiło 14 czerwca 1887. Opłaty pobierane za pochówek były dość niskie i konkurencyjne z innymi cmentarzami, więc Cmentarz Bródnowski otrzymał status cmentarza dla ubogich, podczas gdy Stare Powązki były uważane za cmentarz dla zamożnych i elity. W 1892 w związku z epidemią cholery wyznaczono specjalną kwaterę dla "zapowietrzonych". W tym czasie nekropolia kilkakrotnie zwiększała swój teren, ostatnio w 1934 r., wówczas plac powiększono do 114 hektarów.

Z biegiem lat status cmentarza ulegał zmianie, chowano tu przedstawicieli różnych grup społecznych, polityków, aktorów, żołnierzy, powstańców oraz „zwykłych” mieszkańców Warszawy. W okresie międzywojennym Cmentarz Bródnowski przestał być cmentarzem dla ubogich. Coraz częściej zaczęły pojawiać się bogate grobowce oraz sarkofagi. We wrześniu 1939 i jesienią 1944 teren nekropolii był bombardowany przez hitlerowców, zniszczeniu uległa centralna część cmentarza. W 1946 w kwaterze 43 urządzono cmentarz żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wypierania hitlerowców z Pragi.

W późniejszych latach w głównych alejach zainstalowano oświetlenie. Podczas likwidacji jednej ze studni i prowizorycznych toalet w kwaterze 45N odkryto zbiorową mogiłę więźniów politycznych straconych w latach 1944-1956 w więzieniu Warszawa III – Praga (tzw. Toledo).

Alejki na Cmentarzu Bródnowskim

Aleja Główna – prowadzi od I bramy do bramy V, w połowie przecina ją Aleja Szeroka. Przy Alei Głównej umiejscowione są groby kard. Aleksandra Kakowskiego, Romana Dmowskiego oraz Mieczysława Fogga. Przy niej znajduje się także kościół pw. Świętego Wincentego á Paulo. Aleja ma ok. 1,2 km długości oraz 9 metrów szerokości.

Aleja Szeroka – prowadzi od bramy VII do bramy IV. Przecina Aleję Główną, dochodzi do niej Aleja Lipowa.

Aleja Lipowa – prowadzi od „nowej” bramy III i na końcu dochodzi do Alei Szerokiej.

Cmentarz Bródnowski - miejsce spoczynku znanych osób

- Mieczysław Fogg

- Marian Glinka

- Paweł Wypych

- Anna Żarnowska - historyk, prof. UW

Źródło: wikipedia.org